Descripcion

Hierbas monoicas, perenne o sufrútice, decumbente, de (5-)10-30 cm de alto, a veces con raíces leñosas pivotantes, nudos basales radicantes; tallos 4-gonos, frágiles, con ángulos notoriamente engrosados cubriendo casi completamente las caras, glabros, glabrescentes o finamente papilosos. Hojas 4-verticiladas, con 1 nervio visible, sésiles; láminas angostamente elípticas, lineares, menos frecuente aciculares, de 2,5-10 × 0,5-3 mm, ápice agudo, con seta apical, base débilmente atenuada, generalmente glabras o con pelos ralos, margen revoluto, ligeramente coriáceas, tricomas cerca del ápice en la cara abaxial. Inflorescencias axilares, cortamente pedunculadas, 1-3 floras, generalmente con una flor sésil 4-bracteada y raquis secundarios uníparos con flores individuales 4-bracteadas, más o menos iguales entre sí. Flores perfectas; sésiles, raro cortamente pedicelada; hipanto papiloso o liso; corola rotácea, cremosa o verdosa, glabras; estambres exertos; estilo dividido en dos ramas estilares con estigma capitado; disco nectarífero 2-lobado. Fruto maduro seco, de 2-2,2 × 1,4-1,6 mm, mericarpos reniformes, internamente con una leve escotadura entre ambos, caedizos, superficie generalmente lisa, raro minutamente pilosa o papilosa, con papilas agudas, menos frecuente con pelos cortos.

Distribucion y Habitat

Especie que crece desde Colombia hasta el norte de Chile y noroeste de la Argentina, en donde habita desde el nivel del mar hasta los 5000 m s.m. Se la encuentra comúnmente en áreas ruderales, suelos arenosos, rocosos, en grietas de rocas, y en sitios húmedos de áreas urbanas.

Sinónimos

Galium richardianum (Gillies ex Hook. & Arn.) Endl. ex Walp.

Ejemplares de referencia

Colector N° Colect. Especie Departamento Provincia Imagen
  • Aagesen, L.
  • 256 Chos Malal Neuquén
  • Ahumada, O.
  • 1106 Esquina Corrientes
  • Ahumada, O.
  • 1285 Sauce Corrientes
  • Ahumada, O.
  • 8896 Santa Bárbara Jujuy
  • Anderson, D. L.
  • 3641 CORD 98873 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Arbo, M. M.
  • 6689 b San Roque Corrientes
  • Arbo, M. M.
  • 7952 Mercedes Corrientes
  • Ariza Espinar, L.
  • 759 Capital Córdoba
  • Ariza Espinar, L.
  • 858 Santa María Córdoba
  • Ariza Espinar, L.
  • 1647 Colón Córdoba
  • Balansa, B.
  • 1786 Caaguazú
  • Bianco, C. A.
  • 303 General Roca Córdoba
  • Bianco, C. A.
  • 2618 Calamuchita Córdoba
  • Biganzoli, F.
  • 182 Cainguás Misiones
  • Bordón, A. O.
  • -1 407698 ctes Chaco
  • Budin, E.
  • 7538 Humahuaca Jujuy
  • Budin, E.
  • 19673 Jujuy
  • Burkart, A.
  • -1 (si 11629) Valle Grande Jujuy
  • Burkart, A.
  • 873 Concordia Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 7427 Córdoba
  • Burkart, A.
  • 7433 Córdoba
  • Burkart, A.
  • 9674 Neuquén
  • Burkart, A.
  • 17956 Uruguay Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 21424 La Paz Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 22760 Gualeguaychú Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 23142 Uruguay Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 26064 Gualeguaychú Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 26389 Villaguay Entre Ríos
  • Burkart, A.
  • 28054 Paraná Entre Ríos
  • Cabrera, A. L.
  • 14013 Tilcara Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 14473 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 15009 Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 16300 Santa Bárbara Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 17692 Santa Catalina Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 17735 Humahuaca Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 20805 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 30416 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 30589 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 30844 Tafí Tucumán
  • Cabrera, A. L.
  • 33869 Palpalá Jujuy
  • Cantero, J. J.
  • 5439 Río Cuarto Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 6110 Córdoba
  • Carnevali, R.
  • 362 Capital Corrientes
  • Carnevali, R.
  • 2523 Empedrado Corrientes
  • Carnevali, R.
  • 4800 Curuzú Cuatiá Corrientes
  • Carnevali, R.
  • 6365 Goya Corrientes
  • Chiarini, F.
  • 170 Capital Córdoba
  • Cocucci, A. E.
  • 34 Santa María Córdoba
  • Cocucci, A. E.
  • 35 Santa María Córdoba
  • Cocucci, A. E.
  • 217 CORD 88930 Pocho Córdoba
  • Correa, M. N.
  • 10197 Florentino Ameghino Chubut
  • Correa, M. N.
  • 10207 Florentino Ameghino Chubut
  • Correa, M. N.
  • 10348 Lago Buenos Aires Santa Cruz
  • Correa, M. N.
  • 10447 Bariloche Río Negro
  • Cortez, A.
  • 114 Valle Fértil San Juan
  • Courbon, A.
  • 1856 Colonia
  • Cristóbal, C. L.
  • 1208 San Cosme Corrientes
  • Cristóbal, C. L.
  • 1319 San Luis del Palmar Corrientes
  • D´Angelo, C.
  • 495 San Cristóbal Santa Fe
  • de la Sota, E. R.
  • 2998 Santa Bárbara Jujuy
  • Deginani, N. B.
  • 2138 Libertador General San Martín San Luis
  • Deginani, N. B.
  • 2298 Tupungato Mendoza
  • Deginani, N. B.
  • 2298 Tupungato Mendoza
  • Deginani, N. B.
  • 2298 Tupungato Mendoza
  • Deginani, N. B.
  • 2298 Tupungato Mendoza
  • Deginani, N. B.
  • 2298 Tupungato Mendoza
  • Deginani, N. B.
  • 2298 Tupungato Mendoza
  • Echegaray, S.
  • 42 Capital San Juan
  • Fabris, H. A.
  • 3585 Valle Grande Jujuy
  • Fabris, H. A.
  • 5162 Santa Bárbara Jujuy
  • Fabris, H. A.
  • 5429 Valle Grande Jujuy
  • Fabris, H. A.
  • 6319 Tumbaya Jujuy
  • Fabris, H. A.
  • 6495 Tilcara Jujuy
  • Fortunato, R. H.
  • 136 Capital Catamarca
  • Fortunato, R. H.
  • 512 Libertador General San Martín Chaco
  • Fortunato, R. H.
  • 5743 Huiliches Neuquén
  • Galander, C.
  • -1 CORD 88937 Punilla Córdoba
  • Galander, C.
  • -1 CORD88967 Colón Córdoba
  • Gillies, J.
  • -1 11 San Luis
  • Gillies, J.
  • -1 12 Mendoza
  • Guaglianone, E. R.
  • 1428 Sarmiento San Juan
  • Guaglianone, E. R.
  • 1467 Sarmiento San Juan
  • Guaglianone, E. R.
  • 2380 Jáchal San Juan
  • Guerrido, C.
  • 805 Lago Argentino Santa Cruz
  • Gutiérrez, J.
  • 1 Capital Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • -1 CORD 88932 Punilla Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • -1 CORD 88933 Punilla Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • -1 CORD 88934 Punilla Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • -1 CORD 88944 San Alberto Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • -1 CORD89014 Punilla Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • 89 CORD88962 Colón Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 120 CORD88965 Colón Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 227 CORD 88941 San Alberto Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 244 CORD 88940 Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 369 bis Juárez Celman Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 427 CORD88968 Punilla Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 734 CORD 88939 Río Cuarto Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 782 CORD 88938 Río Cuarto Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 925 CORD 88935 Punilla Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 1038 CORD 88936 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 581 Santa María Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 673 Santa María Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 6024 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 6748 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 6748 bis Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 6970 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7022 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7032 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7055 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7153 Calamuchita Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7452 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7555 Santa María Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7718 Santa María Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7829 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7871 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 8472 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 8594 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 9290 General Pedernera San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 9388 General Roca Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 9479 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 9514 San Alberto Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 9546 Calamuchita Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 10597 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 11763 Junín San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 11821 Junín San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 12629 General Pedernera San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 12762 Juárez Celman Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 13090 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 14660 Libertador General San Martín San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 15320 Valle Viejo Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 16148 CORD 98877 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 16306 Punilla Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 16527 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 16670 Valle Fértil San Juan
  • Hunziker, A. T.
  • 16675 Valle Fértil San Juan
  • Hunziker, A. T.
  • 16681 Valle Fértil San Juan
  • Hunziker, A. T.
  • 17226 El Alto Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 17400 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 17443 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 17452 Colón Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 17506 El Alto Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 17639 Ambato Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 18351 Capayán Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 19265 Ambato Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 19433 El Alto Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 19863 Ambato Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 20089 Ambato Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 20327 Poman Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 20364 Poman Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 20449 Poman Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 20801 Ambato Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 21066 Paclin Catamarca
  • Hunziker, J. H.
  • 1182 Santa María Córdoba
  • Hunziker, J. H.
  • 1283 Santa María Córdoba
  • Hunziker, J. H.
  • 13209 Balcarce Buenos Aires
  • Hurrell, J. A.
  • 6440 Buenos Aires
  • Jörgensen, P.
  • 1161 Catamarca
  • Juliani, H. R.
  • -1 CORD 98870 Junín San Luis
  • Keller, H. A.
  • 11445 Ituzaingó Corrientes
  • Kiesling, R.
  • 3056 Valle Fértil San Juan
  • Kiesling, R.
  • 4185 Sarmiento San Juan
  • Kiesling, R.
  • 6712 Jáchal San Juan
  • Kiesling, R.
  • 9077 Ullum San Juan
  • Krapovickas, A.
  • 6373 Tercero Arriba Córdoba
  • Krapovickas, A.
  • 6457 Calamuchita Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 10 Punilla Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 632 Capital Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 2571 Capital Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 3011 Calamuchita Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 3013 bis Calamuchita Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 3051 Calamuchita Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 4705 Río Primero Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 6551 Capital Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 6847 Calamuchita Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 7243 Capital Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 8288 Punilla Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 8360 San Alberto Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 8727 Capital Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 8744 Calamuchita Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 8852 Capital Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 10456 Punilla Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 11913 Punilla Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 15588 Punilla Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 15608 Cruz del Eje Córdoba
  • Lorentz, P. G.
  • 165 CORD89012 Colón Córdoba
  • Lorentz, P. G.
  • 439 Córdoba
  • Luti, R.
  • 1100 Colón Córdoba
  • Miguel, L. M.
  • 5 Candelaria Misiones
  • Morrone, O.
  • 2528 Cochinoca Jujuy
  • Morrone, O.
  • 2663 Santa Catalina Jujuy
  • Múlgura, M. E.
  • 837 Valle Fértil San Juan
  • O'Donell, C. A.
  • 2801 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • O'Leary, N.
  • 632 San José
  • Pedersen, T. M.
  • -1 CTES108441 Itatí Corrientes
  • Pedersen, T. M.
  • 10255 Concepción Corrientes
  • Pensiero, J. F.
  • 5687 Las Colonias Santa Fe
  • Pensiero, J. F.
  • 5744 Las Colonias Santa Fe
  • Petersen, E.
  • 100 Humahuaca Jujuy
  • Piccinini, B.
  • 1276 Biedma Chubut
  • Piccinini, B.
  • 1313 San Antonio Río Negro
  • Reitz, P. R.
  • 1282 Sombrio Santa Catarina
  • Rodriguez, -
  • 299 Tucumán
  • Schinini, A.
  • 7021 General Paz Corrientes
  • Schinini, A.
  • 9568 Bella Vista Corrientes
  • Schinini, A.
  • 9694 Saladas Corrientes
  • Schinini, A.
  • 16922 General Alvear Corrientes
  • Schinini, A.
  • 18414 San Martín Corrientes
  • Schinini, A.
  • 19242 Lavalle Corrientes
  • Schinini, A.
  • 35019 San Martín Corrientes
  • Scoffield, R. L.
  • 44 Villarino Buenos Aires
  • sin colector
  • -1 CORD 865 Colón Córdoba
  • Solís Neffa, V. G.
  • 854 Cachi Salta
  • Solomon, J. C.
  • 15104 Murillo La Paz
  • Soriano, A.
  • 5478 Futaleufú Chubut
  • Stuckert, T. J. V.
  • 16 Capital Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 5589 Capital Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 9568 Río Primero Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 10576 San Alberto Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 11749 Río Primero Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 21462 Río Primero Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 23777 Capital Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 24010 Colón Córdoba
  • Subils, R.
  • 632 Río Segundo Córdoba
  • Subils, R.
  • 633 CORD 98901 Río Segundo Córdoba
  • Subils, R.
  • 3240 Cruz del Eje Córdoba
  • Torriglia, M.
  • 1 Santa María Córdoba
  • Tressens, S. G.
  • 2461 Monte Caseros Corrientes
  • Tressens, S. G.
  • 5311 Mercedes Corrientes
  • Tressens, S. G.
  • 6357 Guaraní Misiones
  • Urtubey, E.
  • 590 Sarmiento Chubut
  • Urtubey, E.
  • 623 Sarmiento Chubut
  • Vanni, R. O.
  • 1548 San Miguel Corrientes
  • Venturi, S.
  • 3911 Tafí Tucumán
  • Villamil, C. B.
  • 11838 Coronel Suárez Buenos Aires
  • Zanotti, C. A.
  • 238 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 238 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 238 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zanotti, C. A.
  • 615 Yavi Jujuy
  • Zuloaga, F. O.
  • 14051 Güer Aike Santa Cruz
  • Zuloaga, F. O.
  • 14296 Santa Victoria Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 14296 Santa Victoria Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 14296 Santa Victoria Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 14296 Santa Victoria Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 14296 Santa Victoria Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 14296 Santa Victoria Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 14591 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 14591 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 14591 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 14591 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 15422 Tumbaya Jujuy
  • Zuloaga, F. O.
  • 15422 Tumbaya Jujuy
  • Zuloaga, F. O.
  • 15422 Tumbaya Jujuy

    Nombre Vulgar y Usos

    Tipo y Observaciones

    Material Tipo: Basónimo: Rubia richardiana Gillies ex Hook. & Arn.
    Observaciones: En el presente trabajo, se considera a Galium richardianum como una especie polimorfa, en la cual no fue posible reconocer categorías infraespecíficas. Por lo tanto, las dos subespecies bajo esta especie propuestas por Demspter (1990) son consideradas aquí como sinónimos.