Descripcion

Arbustos de 50-200 cm de alto; ramas rígidas, pubescentes, glabrescentes con la edad, la corteza pardo rojiza. Hojas con pecíolos de 5-10 mm de largo; láminas de 2-5(-8) x 1-3(-6) cm, ovadas o rómbicas, base cuneada, ápice agudo, margen finamente dentado, escabrosas en ambas caras. Sinflorescencias en pleiobotrios homotéticos frondosos; florescencias en espigas hemisféricas a la madurez, solitarias, raro 2 por axila; pedúnculos hasta de 4,5 cm de largo; brácteas ovadas o angostamente ovadas, de 2,5-6 x 1,5-1,8 mm, ralamente pubescentes, ciliadas, apiculadas. Cáliz tubuloso de 2,5-3 mm de largo, bilabiado, hirsuto en los dos tercios inferiores; corola violácea, bilabiada, tubo corolino ensanchado en el ápice, pubescente. Fruto ovoide u obovoide, de 1,8-2 x 1-1,2 mm, liso, incluido en el cáliz persistente; clusas de superficie dorsal convexa y ventral plana, por lo general una de ellas abortada, desarrollándose una sola semilla.

Distribucion y Habitat

Especie del noroeste de la Argentina y regiones limítrofes de Bolivia, es frecuente en pastizales y laderas prepuneñas, hasta los 2900 m s.m. Florece en primavera y verano, entre los meses de noviembre y marzo.

Ejemplares de referencia

Colector N° Colect. Especie Departamento Provincia Imagen
  • Acosta, J. M.
  • 896 Tafí del Valle Tucumán
  • Acosta, J. M.
  • 896 Tafí del Valle Tucumán
  • Acosta, J. M.
  • 896 Tafí del Valle Tucumán
  • Acosta, J. M.
  • 896 Tafí del Valle Tucumán
  • Acosta, J. M.
  • 896 Tafí del Valle Tucumán
  • Acosta, J. M.
  • 896 Tafí del Valle Tucumán
  • Argañaraz, -
  • 1014 El Alto Catamarca
  • Ariza Espinar, L.
  • 2621 Ambato Catamarca
  • Ariza Espinar, L.
  • 2658 Ambato Catamarca
  • Balegno, B.
  • -1 Cruz Alta Tucumán
  • Bartlett, H. H.
  • 19619 Valle Viejo Catamarca
  • Bianco, C. A.
  • 1637 Calamuchita Córdoba
  • Biurrun, F.
  • 8203 El Alto Catamarca
  • Biurrun, F.
  • 8255 El Alto Catamarca
  • Bruch, C.
  • 8728 Tafí Tucumán
  • Cabrera, A. L.
  • 12189 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 12943 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 16811 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 18241 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 20994 Ledesma Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 21107 Santa Bárbara Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 21998 Chicoana Salta
  • Cabrera, A. L.
  • 23790 Belén Catamarca
  • Cabrera, A. L.
  • 24781 Andalgalá Catamarca
  • Cabrera, A. L.
  • 30450 Tumbaya Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 32299 San Pedro Jujuy
  • Cabrera, A. L.
  • 34650 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Calderón, C. E.
  • 1281 Ambato Catamarca
  • Cantino, P. D.
  • 379 Andalgalá Catamarca
  • Capparelli, A.
  • 115 Catamarca
  • Cialdella, A. M.
  • 56 Tafí Tucumán
  • Cialdella, A. M.
  • 382 Rosario de Lerma Salta
  • Cocucci, A. A.
  • 2578 Coronel Felipe Varela La Rioja
  • Correa, M. N.
  • 4345 Chicoana Salta
  • Correa, M. N.
  • 4518 Tumbaya Jujuy
  • D´Antoni, H. ..
  • 128 Belén Catamarca
  • de la Sota, A.
  • 2293 Punilla Córdoba
  • Deginani, N. B.
  • 833 Valle Grande Jujuy
  • Dematteis, M.
  • 2951 Ledesma Jujuy
  • Devoto, F. E.
  • 2209 Paclin Catamarca
  • Devoto, F. E.
  • 2253 San Blas de los Sauces La Rioja
  • Di Iorio, O.
  • -1 2 Castro Barros La Rioja
  • Di Iorio, O.
  • 2 Castro Barros La Rioja
  • Dinelli, E.
  • -1 18 Burruyacú Tucumán
  • Fabris, H. A.
  • 1509 Tafí Tucumán
  • Fabris, H. A.
  • 2432 Tafí Tucumán
  • Fabris, H. A.
  • 4005 Dr. Manuel Belgrano Jujuy
  • Fabris, H. A.
  • 8130 Tumbaya Jujuy
  • Fiebrig, K. A. G.
  • 2432 (si 66703) Salta
  • Fiebrig, K. A. G.
  • 2432 (si 66704) Salta
  • Galiano, N. G.
  • 4 a Tafí Tucumán
  • Guaglianone, E. R.
  • 2063 Tumbaya Jujuy
  • Hayward, K.
  • 2017 Cafayate Salta
  • Hunziker, A. T.
  • 1216 La Viña Salta
  • Hunziker, A. T.
  • 1889 Guachipas Salta
  • Hunziker, A. T.
  • 2598 San Carlos Salta
  • Hunziker, A. T.
  • 5263 Capital La Rioja
  • Hunziker, A. T.
  • 7122 Tafí Tucumán
  • Hunziker, A. T.
  • 15742 Ancasti Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 15761 Ancasti Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 18285 Capayán Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 18399 Poman Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 18436 Poman Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 18765 Paclin Catamarca
  • Hunziker, J. H.
  • 7122 Tafí Tucumán
  • Hunziker, J. H.
  • 10388 Tumbaya Jujuy
  • Hunziker, J. H.
  • 12332 Chicoana Salta
  • Job, M. M.
  • 1375 Andalgalá Catamarca
  • Jörgensen, P.
  • 1025 Andalgalá Catamarca
  • Kiesling, R.
  • 1292 El Alto Catamarca
  • Kiesling, R.
  • 5702 Tumbaya Jujuy
  • Krapovickas, A.
  • 1429 La Viña Salta
  • Krapovickas, A.
  • 3240 Trancas Tucumán
  • Krapovickas, A.
  • 36076 Chicoana Salta
  • Lorentz, P. G.
  • -1 (si 19586) Tucumán
  • Lorentz, P. G.
  • -1 si 3527 Catamarca
  • Lorentz, P. G.
  • -1 si19586 Yerba Buena Tucumán
  • Lorentz, P. G.
  • 551 (si 66808) Catamarca
  • Lorentz, P. G.
  • 551 (si 66808) Catamarca
  • Lorentz, P. G.
  • 3527 Catamarca
  • Meyer, T.
  • 11989 Capital Tucumán
  • Meyer, T.
  • 14639 Andalgalá Catamarca
  • Monetti, L.
  • 1625 -
  • Morrone, O.
  • 3115 Tumbaya Jujuy
  • Okada, K. A.
  • 2802 Chilecito La Rioja
  • Olea, D.
  • 93 Tafí Viejo Tucumán
  • Risso, J. L.
  • 539 Capayán Catamarca
  • Risso, J. L.
  • 656 Capayán Catamarca
  • Risso, J. L.
  • 687 Capayán Catamarca
  • Risso, J. L.
  • 879 Capayán Catamarca
  • Rodríguez, D.
  • 346 Tucumán
  • Rodríguez, D.
  • 1281 Cafayate Salta
  • Rodríguez, J. M.
  • 902 Andalgalá Catamarca
  • Romero, -
  • -1 Cachi Salta
  • Ruiz Leal, A.
  • 21254 Chicoana Salta
  • Ruiz Leal, A.
  • 21261 Salta
  • Santos Biloni, J.
  • 6366 Tafí Tucumán
  • Sanzin, R.
  • 3107 San Rafael Mendoza
  • Saravia Toledo, C.
  • 12967 Ambato Catamarca
  • Sayago, M.
  • 1938 Belén Catamarca
  • Sayago, M.
  • 1974 Belén Catamarca
  • Schinini, A.
  • 12850 Ambato Catamarca
  • Schreiter, R.
  • -1 Belén Catamarca
  • Schreiter, R.
  • 2356 Capital Tucumán
  • Schreiter, R.
  • 10550 Belén Catamarca
  • Schulz, A. G.
  • 11464 Tafí Tucumán
  • Slanis, A. C.
  • 35 12-2008 Burruyacú Tucumán
  • Slanis, A. C.
  • 170 Andalgalá Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 229 Burruyacú Tucumán
  • Solís Neffa, V. G.
  • 879 Cachi Salta
  • Troncoso, N. S.
  • 1884 Belén Catamarca
  • Ulibarri, E. A.
  • 603 Belén Catamarca
  • Ulibarri, E. A.
  • 633 Ambato Catamarca
  • Ulibarri, E. A.
  • 1796 Trancas Tucumán
  • Ulibarri, E. A.
  • 1798 Trancas Tucumán
  • Vattuone, I. C.
  • 188 Salta
  • Venturi, S.
  • 2689 Burruyacú Tucumán
  • Venturi, S.
  • 4290 Trancas Tucumán
  • Venturi, S.
  • 7389 Tilcara Jujuy
  • Venturi, S.
  • 7389 Tilcara Jujuy
  • Venturi, S.
  • 7808 a Chilecito La Rioja
  • Venturi, S.
  • 7808 b Famatina La Rioja
  • Vervoorst, F. B.
  • 4345 Chicoana Salta
  • Vervoorst, F. B.
  • 4518 Tumbaya Jujuy
  • Villa Carenzo, M.
  • 376 Rosario de la Frontera Salta
  • Zuloaga, F. O.
  • 3731 Tumbaya Jujuy
  • Zuloaga, F. O.
  • 9112 Tumbaya Jujuy
  • Zuloaga, F. O.
  • 12009 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 12009 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 12009 Andalgalá Catamarca

    Nombre Vulgar y Usos

    Tipo y Observaciones

    Material Tipo:
    Observaciones: