Descripcion
Hierba de 12-60 cm de altura. Rizoma vertical u oblicuo, rara vez horizontal, con raíces fasciculadas carnoso-fibrosas. Hojas básales numerosas, ensiformes, de color verde-grisáceo, casi pruinosas, de 10-40 cm x 3-6 mm. Inflorescencia pseudoespiciforme (cuando bien desarrollada) constituida por un eje a veces alado-ancipitado en su parte inferior, siempre cilíndrico más arriba, con 1 o 2 hojas cerca de la base y numerosas brácteas (de 10-20 mm) hacia el ápice; internodios con frecuencia pubescentes. Espatas 1-6, multifloras, las laterales sésiles y de la misma longitud que las brácteas, casi totalmente hialinas. Flores amarillas de 1,8-2 cm de diámetro. Tépalos oblanceolados, hacia la base conniventes a modo de copa, casi iguales en longitud, los exteriores de 11-13 cm x 6 mm, los interiores más angostos, ambas series con nervadura de color pardo. Filamentos glabros, soldados hasta una longitud de 2,6 mm, libres 12 mm; anteras oblongas de 1,5 mm, algo incurvadas con la dehis¬cencía. Ovario ovoide de 2,9 x 1,8 mm, densamente cubierto de pelos amarillentos; estilo de 17 mm; ramas del estilo oblicuamente extendidas. Cápsulas elipsoidales u obovadas, pubescentes o casi glabras, de 1,2 cm x 9 mm; semillas negras casi ovoides de superficie foveolada.
Sinónimos
Sisyrinchium arenarium Poepp.
-
Sisyrinchium adenostemon Phil. subsp. microspathum (Phil.) Ravenna(Phil.) Ravenna : .
Sisyrinchium arenarium Poepp. subsp. microspathum (Phil.) Ravenna(Phil.) Ravenna Bonplandia (Corrientes) 2(16): 287. 1968
Sisyrinchium flexuosum Lindl. : .
Sisyrinchium microspathum Phil. : .
Sisyrinchium multiflorum Phil. : .
Sisyrinchium nervosum Phil. : .
Sisyrinchium oligostachyum Phil. : .
Sisyrinchium striatum Sm. var. microspathum (Phil.) Speg. var. microspathum (Phil.) Speg. : .
Sisyrinchium angustifolium Phil. Anales Univ. Chile 91: 627. 1895
Sisyrinchium limarinum Ravenna Onira 6(7): 49. 2002
Sisyrinchium breviarmium Ravenna Onira 6(7): 50. 2002
Sisyrinchium antucense Ravenna Onira 11(3): 7. 2007
Bibliografía
-
Sancho, M. L. Año: 1982
Rodríguez Ríos, R. & Marticorena, C. Año: 2001[2000]
Rodríguez Ríos, R. Año: 1986
Ravenna, P. F. Año: 1969
Ravenna, P. F. Año: 2002
Ravenna, P. F. Año: 2007
Baeza, C. M., Marticorena, C. & Rodríguez Ríos, R. Año: 1999
Arroyo, M. T. K., Matthei, O. R., Marticorena, C., Muñoz-Schick, M., Pérez, F. & Humaña, A. M. Año: 2001 [2000]
Ejemplares de referencia
| Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
|---|---|---|---|---|---|
|
|
45 | Zapala | Neuquén |
|
|
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
1381 | Río Senguerr | Chubut | ||
|
|
20111 | Maule |
|
||
|
|
498 | Aluminé | Neuquén |
|
|
|
|
538 | Bariloche | Río Negro | ||
|
|
538 | Bariloche | Río Negro | ||
|
|
538 | Bariloche | Río Negro | ||
|
|
538 | Bariloche | Río Negro | ||
|
|
2267 | Lago Buenos Aires | Santa Cruz | ||
|
|
2267 | Lago Buenos Aires | Santa Cruz | ||
|
|
2389 | Tehuelches | Chubut | ||
|
|
2389 | Tehuelches | Chubut | ||
|
|
-1 | 78 | Biobío | Biobío |
|
|
|
-1 | 78 | Biobío | Biobío |
|
|
|
443 | Valparaíso | Valparaíso |
|
|
|
|
27461 | - |
|
||
|
|
32899 | Aluminé | Neuquén |
|
|
|
|
33066 | Ñorquinco | Río Negro |
|
|
|
|
526 | Cushamen | Chubut |
|
|
|
|
1239 | Araucanía |
|
||
|
|
2234 | Tupungato | Mendoza |
|
|
|
|
2330 | Minas | Neuquén |
|
|
|
|
2440 | Bariloche | Río Negro |
|
|
|
|
2451 | Futaleufú | Chubut |
|
|
|
|
4224 | - |
|
||
|
|
10318 | Lago Buenos Aires | Santa Cruz |
|
|
|
|
18002 | Tunuyán | Mendoza |
|
|
|
|
437 | Lácar | Neuquén | ||
|
|
437 | Lácar | Neuquén | ||
|
|
437 | Lácar | Neuquén | ||
|
|
437 | Lácar | Neuquén | ||
|
|
1250 | - |
|
||
|
|
5285 | Futaleufú | Chubut |
|
|
|
|
5297 | Tehuelches | Chubut |
|
|
|
|
5300 | Río Senguerr | Chubut |
|
|
|
|
552 | Santiago | Metropolitana |
|
|
|
|
823 | Lago Argentino | Santa Cruz |
|
|
|
|
2304 | Lago Argentino | Santa Cruz |
|
|
|
|
2336 | Mendoza |
|
||
|
|
3644 | Las Heras | Mendoza |
|
|
|
|
5600 | bis | San Rafael | Mendoza |
|
|
|
7145 | Mendoza |
|
||
|
|
7531 | bis | San Rafael | Mendoza |
|
|
|
7566 | Mendoza |
|
||
|
|
12061 | Santa Cruz |
|
||
|
|
96 | Chicligasta | Tucumán | ||
|
|
1002 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
7263 | Aluminé | Neuquén |
|
|
|
|
58 | Huiliches | Neuquén |
|
|
|
|
2301 | - |
|
||
|
|
3882 | - |
|
||
|
|
3882 | - |
|
||
|
|
130 | Lácar | Neuquén |
|
|
|
|
544 | Languiñeo | Chubut |
|
|
|
|
558 | Tehuelches | Chubut |
|
|
|
|
561 | Río Senguerr | Chubut |
|
|
|
|
768 | Pilcaniyeu | Río Negro |
|
|
|
|
840 | Pilcaniyeu | Río Negro |
|
|
|
|
4401 | Aluminé | Neuquén |
|
|
|
|
1877 | - |
|
||
|
|
95 | Bariloche | Río Negro | ||
|
|
136 | Cushamen | Chubut |
|
|
|
|
184 | Lago Buenos Aires | Santa Cruz | ||
|
|
184 | Lago Buenos Aires | Santa Cruz | ||
|
|
12474 | Minas | Neuquén | ||
|
|
12474 | Minas | Neuquén | ||
|
|
12474 | Minas | Neuquén | ||
|
|
12474 | Minas | Neuquén | ||
|
|
12953 | Cachi | Salta |
|
|
|
|
14150 | Escalante | Chubut | ||
|
|
14150 | Escalante | Chubut | ||
|
|
15723 | Picunches | Neuquén | ||
|
|
15723 | Picunches | Neuquén |
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo:
Observaciones: Esta especie varía bastante según el ambiente donde crece. En lugares favorables desarrolla plenamente su inflorescencia característica por sus espatas laterales sésiles; en casos raros aparece solamente la espata apical. Es bastante afín a S. striatum Smith, especie chilena. El nombre S. arenarium Poepp. fue seleccionado por C. Gay (cfr. Hist. fís. pol. Chile, Bot. 6: 28. 1853) en vez del sinónimo S. cuspidatum Poepp. (no mencionado por dicho autor). Por otra parte, ese mismo nombre debe usarse en vez del anterior S. flexuosum Lindl., debido a que, al aparecer este último, ya existía la combinación homónima publicada por Sprengel para una especie africana (actual Hexaglottis flexuosa).
Detalle flor