Descripcion
Distribucion y Habitat
Cosmopolita, en regiones tropicales y tropical templadas; distribuida prácticamente por toda la Argentina en ambientes variados, de 0 a 2200 m s.m.; prefiere suelos recientemente removidos. Maleza de bajo impacto en cultivos y pasturas. Florece y fructifica desde principios de primavera a otoño.
Sinónimos
Cyclospermum leptophyllum (Pers.) Britton & P. Wilson var. leptophyllum
-
Apium leptophyllum (Pers.) F. Muell. Fl. Austral. 3: 372-373. 1866[1867]
Pimpinella leptophylla Pers. Syn. Pl. 1: 324. 1805
Helosciadium leptophyllum (Pers.) DC. Mém. Soc. Phys. Genève 4: 493. 1829
Apium ammi Urb. Fl. Bras. 11(1): 341. 1879 De acuerdo con Tropicos.org (2019): "originally as comb., but based on Sison ammi sensu Jacq., non Sison ammi L.//Nom. illeg. according to ICN Art. 52.1; cites Pimpinella leptophylla Pers. (1805), the epithet of which ought to have been adopted."
Sin embargo, aunque la combinación esté basada en la descripción de N. J. von Jacquin (Hort. Bot. Vindob. 2: 95. 1772), la verdad es que Jacquin no creó un nombre nuevo ilegítimo, sino que se limitó a describir el taxón original de Linneo, como queda especificado en su obra. De modo que "Sison ammi Jacq., non L." no existe. La combinación nueva, por lo tanto, es válida, y está basada en el taxón legítimo de Linneo, a pesar del error en el establecimiento de la autoría concebido por Urban. [L. M. Zavala-Gallo, 2019].
Apium ranunculifolium auct. non Kunth : .
Apium laciniatum (DC.) Urb. f. elatius (Hook. & Arn.) H. Wolff f. elatius (DC.) Urb. Pflanzenr. 4(228) Heft 90: 56. 1927
Apium ranunculifolium (DC.) Reiche, comb. illeg. : .
Helosciadium ranunculifolium DC. Prodr. 4: 105. 1830
Helosciadium laciniatum DC. var. elatius Hook. & Arn. var. elatius Hook. & Arn. Bot. Misc. 3: 353. 1833
Apium ammi (L.) Urb. var. genuinum H. Wolff var. genuinum H. Wolff Pflanzenr. 4(228) Heft 90: 54. 1927 Nom. inval. para la variedad tipo.
Apium ammi (L.) Urb. f. filamentosum (Kuntze) H. Wolff f. filamentosum Urb. Pflanzenr. 4(228) Heft 90: 55. 1927
Apium ammi (L.) Urb. var. filamentosum Kuntze var. filamentosum Kuntze Revis. Gen. Pl. 3(3): 111. 1898
Apium ammi (L.) Urb. var. latisectum Urb. f. nanum Kuntze f. nanum Urb. var. latisectum Urb. Revis. Gen. Pl. 3(3): 111. 1898
Apium ammi (L.) Urb. f. pedunculata Chodat f. pedunculata Urb. Bull. Herb. Boissier 7 (App. 1): 77. 1899
Cyclospermum leptophyllum (Pers.) Sprague var. latisectum (Urb.) Constance var. latisectum (Urb.) Constance Brittonia 42(4): 277. 1990
Apium ammi (L.) Urb. var. latisectum Urb. var. latisectum Urb. Fl. Bras. 11(1): 342. 1879
Apium ammi (L.) Urb. f. latisectum (Urb.) H. Wolff f. latisectum Urb. Pflanzenr. 4(228) Heft 90: 55. 1927
Apium leptophyllum (Pers.) F. Muell. var. latisectum (Urb.) Mathias & Constance var. latisectum (Urb.) Mathias & Constance Bull. Torrey Bot. Club 89: 379. 1962
Apium ammi (L.) Urb. var. leptophyllum (Pers.) Kuntze var. leptophyllum (Pers.) Kuntze Revis. Gen. Pl. 3(3): 111. 1898
Bibliografía
-
Steibel, P. & Troiani, H. O. Año: 2001 [2000]
Mathias, M. E., Constance, L. & Araujo, D. Año: 1972
Martínez, S. G. Año: 2003
Marticorena, C., Stuessy, T. F. & Baeza, C. M. Año: 1998
Marticorena, C. & Quezada, M. Año: 1985
Lucena, I. D., Novara, L. J. & Cuezzo, A. R. Año: 2001
Lombardo, A. Año: 1982
Degen, R. & Mereles, F. Año: 1996
Constance, L. Año: 1988
Constance, L. Año: 1990
Alonso Paz, E. Año: 1991
Ejemplares de referencia
| Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
|---|---|---|---|---|---|
|
|
141 | Santa María | Catamarca |
|
|
|
|
8624 | Ledesma | Jujuy |
|
|
|
|
8662 | Ledesma | Jujuy |
|
|
|
|
8824 | Ledesma | Jujuy |
|
|
|
|
8938 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
3691 | Rocha |
|
||
|
|
82 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
1070 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
6848 | San Roque | Corrientes |
|
|
|
|
8210 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
8225 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
9334 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
2980 | Bermejo | Formosa |
|
|
|
|
2288 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
3293 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
492 | Río Cuarto | Córdoba |
|
|
|
|
5135 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
5270 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
219 | Cainguás | Misiones |
|
|
|
|
787 | Cainguás | Misiones |
|
|
|
|
6358 | General Belgrano | La Rioja |
|
|
|
|
-1 | 408404 ctes | 12 de Octubre | Chaco |
|
|
|
45 | San Javier | Santa Fe |
|
|
|
|
3584 | Islas del Ibicuy | Entre Ríos |
|
|
|
|
3755 | Buenos Aires |
|
||
|
|
8847 | Victoria | Entre Ríos |
|
|
|
|
10372 | Córdoba |
|
||
|
|
12487 | Famatina | La Rioja |
|
|
|
|
12832 | Ramallo | Buenos Aires |
|
|
|
|
13170 | Salta |
|
||
|
|
14010 | Misiones |
|
||
|
|
18649 | Misiones |
|
||
|
|
25769 | Uruguay | Entre Ríos |
|
|
|
|
26009 | La Paz | Entre Ríos |
|
|
|
|
30547 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
30548 | Jujuy |
|
||
|
|
6497 | San Alberto | Córdoba |
|
|
|
|
6792 | San Alberto | Córdoba |
|
|
|
|
6801 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
7599 | La Plata | Buenos Aires |
|
|
|
|
28684 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
33547 | Andrés Ibáñez | Santa Cruz |
|
|
|
|
34126 | San Pedro | Jujuy |
|
|
|
|
117 | Saladas | Corrientes |
|
|
|
|
173 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
233 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
6269 | Córdoba |
|
||
|
|
2205 | San Roque | Corrientes |
|
|
|
|
4435 | San Roque | Corrientes |
|
|
|
|
3286 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
4429 | Colón | Entre Ríos |
|
|
|
|
57 | 9 de Julio | Santa Fe |
|
|
|
|
403 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
403 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
452 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
1034 | Garay | Santa Fe |
|
|
|
|
2137 | Libertador General San Martín | San Luis |
|
|
|
|
1333 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
66 | Capital | San Juan |
|
|
|
|
90 | (SI 160725) | La Plata | Buenos Aires |
|
|
|
334 | Bermejo | Formosa |
|
|
|
|
434 | Patiño | Formosa |
|
|
|
|
694 | Sargento Cabral | Chaco |
|
|
|
|
1454 | General Güemes | Chaco |
|
|
|
|
4552 | Bermejo | Chaco |
|
|
|
|
4673 | Maipú | Chaco |
|
|
|
|
108 | San Jerónimo | Santa Fe |
|
|
|
|
77 | San Jerónimo | Santa Fe |
|
|
|
|
108 | San Jerónimo | Santa Fe |
|
|
|
|
6143 | Coronel Rosales | Buenos Aires |
|
|
|
|
6791 | San Alberto | Córdoba |
|
|
|
|
87 | CORD 72357 | Córdoba |
|
|
|
|
10 | CORD 70761 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
10 | CORD 72355 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
81 | CORD 72354 | Córdoba |
|
|
|
|
433 | CORD 70762 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
1078 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
496 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
6927 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
7020 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
7109 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
7221 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
7482 | Pocho | Córdoba |
|
|
|
|
7509 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
7539 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
7726 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
7727 | Río Segundo | Córdoba |
|
|
|
|
7753 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
8748 | San Alberto | Córdoba |
|
|
|
|
9807 | Pocho | Córdoba |
|
|
|
|
9835 | Minas | Córdoba |
|
|
|
|
9920 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
10474 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
10887 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
11377 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
12037 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
13273 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
|
16469 | Río Cuarto | Córdoba |
|
|
|
|
16533 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
16810 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
|
18023 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
18996 | Marcos Juárez | Córdoba |
|
|
|
|
1365 | Córdoba |
|
||
|
|
1174 | Andalgalá | Catamarca |
|
|
|
|
2554 | Formosa | Formosa |
|
|
|
|
6150 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
16098 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
19946 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
20165 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
25942 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
15 | CORD 70750 | Capital | Córdoba |
|
|
|
528 | CORD110269 | Asunción |
|
|
|
|
594 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
595 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
597 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
598 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
600 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
611 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
619 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
2558 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
3211 | i | Libertador General San Martín | San Luis |
|
|
|
4611 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
4984 | Tucumán |
|
||
|
|
5178 | San Lorenzo | Santa Fe |
|
|
|
|
7812 | Paraná | Entre Ríos |
|
|
|
|
7947 | Paraná | Entre Ríos |
|
|
|
|
8452 | Libertador General San Martín | San Luis |
|
|
|
|
9905 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
12571 | Capital | Salta |
|
|
|
|
12572 | Capital | Salta |
|
|
|
|
14892 | Chilecito | La Rioja |
|
|
|
|
15102 | Famatina | La Rioja |
|
|
|
|
15897 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
16212 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
970 | Tarija |
|
||
|
|
466 | Tornquist | Buenos Aires |
|
|
|
|
-1 | CORD 70760 | Colón | Córdoba |
|
|
|
518 | CORD 72356 | Capital | Córdoba |
|
|
|
145 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
2070 | Vera | Santa Fe |
|
|
|
|
2079 | Vera | Santa Fe |
|
|
|
|
9204 | - |
|
||
|
|
10545 | Itatí | Corrientes |
|
|
|
|
5856 | Boquerón |
|
||
|
|
159 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
2218 | Candelaria | Misiones |
|
|
|
|
2273 | (SI 160743) | Candelaria | Misiones |
|
|
|
3411 | Cainguás | Misiones |
|
|
|
|
6937 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
687 | Guaraní | Misiones |
|
|
|
|
1716 | Candelaria | Misiones |
|
|
|
|
2052 | General Manuel Belgrano | Misiones |
|
|
|
|
4373 | Tumbaya | Jujuy |
|
|
|
|
1811 | Guaraní | Misiones |
|
|
|
|
2131 | San Ignacio | Misiones |
|
|
|
|
2403 | Apóstoles | Misiones |
|
|
|
|
3218 | San Pedro | Misiones |
|
|
|
|
3827 | Candelaria | Misiones |
|
|
|
|
4311 | Saladillo | Buenos Aires |
|
|
|
|
180 | Bahía Blanca | Buenos Aires |
|
|
|
|
3462 | San Pedro | Buenos Aires |
|
|
|
|
3604 | San Pedro | Buenos Aires |
|
|
|
|
5049 | Monte Caseros | Corrientes |
|
|
|
|
5957 | Monte Caseros | Corrientes |
|
|
|
|
3550 | Capital | Salta |
|
|
|
|
9067 | Capital | Salta |
|
|
|
|
718 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
770 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
881 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
922 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
5257 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
126 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
867 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
1671 | General Obligado | Santa Fe |
|
|
|
|
2323 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
6320 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
41 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
1796 | Valle Fértil | San Juan |
|
|
|
|
1802 | Valle Fértil | San Juan |
|
|
|
|
536 | General Alvear | Buenos Aires |
|
|
|
|
2011 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
2398 | 9 de Julio | Santa Fe |
|
|
|
|
4023 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
53131 | Cerro Largo | Rio Grande do Sul |
|
|
|
|
2891 | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
|
3022 | Candelaria | Misiones |
|
|
|
|
3330 | Montecarlo | Misiones |
|
|
|
|
2844 | Linares | Maule |
|
|
|
|
22 | Bella Vista | Corrientes |
|
|
|
|
9930 | Bella Vista | Corrientes |
|
|
|
|
11897 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
12715 | Goya | Corrientes |
|
|
|
|
13535 | Asunción |
|
||
|
|
13896 | Curuzú Cuatiá | Corrientes |
|
|
|
|
14445 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
15414 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
18280 | Monte Caseros | Corrientes |
|
|
|
|
19174 | Lavalle | Corrientes |
|
|
|
|
26773 | Presidente Hayes |
|
||
|
|
27037 | Alto Paraná |
|
||
|
|
27238 | Alto Paraná |
|
||
|
|
31345 | Pilcomayo | Formosa |
|
|
|
|
111 | Villarino | Buenos Aires |
|
|
|
|
820 | San Pedro | Misiones |
|
|
|
|
13100 | Aguas de Chapecó | Santa Catarina |
|
|
|
|
13600 | Agua Doce | Santa Catarina |
|
|
|
|
-1 | CORD 70783 | Capital | Córdoba |
|
|
|
-1 | CORD 70807 | Capital | Córdoba |
|
|
|
-1 | CORD 70809 | Capital | Córdoba |
|
|
|
-1 | CORD 70871 | Capital | Córdoba |
|
|
|
21 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
180 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
608 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
808 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
1237 | CORD 70876 | Capital | Córdoba |
|
|
|
1341 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
1765 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
1963 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
2029 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
2518 | Minas | Córdoba |
|
|
|
|
3121 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
3229 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
3406 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
3639 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
4537 | Córdoba |
|
||
|
|
4795 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
5183 | CORD 70842 | Capital | Córdoba |
|
|
|
6429 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
7241 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
8253 | a | Cruz del Eje | Córdoba |
|
|
|
8814 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
9549 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
9564 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
9571 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
9573 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
9684 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
9801 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
9936 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
|
10146 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
10168 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
10172 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
10202 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
10554 | Córdoba |
|
||
|
|
10666 | San Alberto | Córdoba |
|
|
|
|
11869 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
11909 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
11984 | Río Segundo | Córdoba |
|
|
|
|
12093 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
12187 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
12560 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
13012 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
13116 | a | Capital | Córdoba |
|
|
|
13472 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
13621 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
13824 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
14169 | a | Santa María | Córdoba |
|
|
|
14169 | b | Santa María | Córdoba |
|
|
|
14340 | CORD 70851 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
15533 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
16044 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
16141 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
17834 | Marcos Juárez | Córdoba |
|
|
|
|
18221 | Unión | Córdoba |
|
|
|
|
19066 | CORD 70850 | Unión | Córdoba |
|
|
|
19668 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
19713 | Río Cuarto | Córdoba |
|
|
|
|
20162 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
20539 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
20941 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
20949 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
21247 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
21553 | a | Capital | Córdoba |
|
|
|
22352 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
23093 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
23117 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
23118 | CORD 72363 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
23761 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
23801 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
23946 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
1270 | Río Segundo | Córdoba |
|
|
|
|
3008 | Río Segundo | Córdoba | ||
|
|
226 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
381 | Saavedra | Buenos Aires |
|
|
|
|
641 | Saavedra | Buenos Aires |
|
|
|
|
4273 | San Miguel | Corrientes |
|
|
|
|
1370 | Ojo de Agua | Santiago del Estero |
|
|
|
|
1790 | Boquerón |
|
||
|
|
1856 | Boquerón |
|
||
|
|
115 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
232 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
618 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
288 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
319 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
389 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
709 | Tulumba | Córdoba |
|
|
|
|
4384 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
4719 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
4912 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
5596 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
6414 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
6564 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
7248 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
55960 | Tres Arroyos | Buenos Aires |
|
|
|
|
402 | San Pedro |
|
||
|
|
5087 | General Manuel Belgrano | Misiones |
|
|
|
|
10568 | Andalgalá | Catamarca | ||
|
|
10568 | Andalgalá | Catamarca | ||
|
|
10568 | Andalgalá | Catamarca |
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo: Basónimo: Pimpinella leptophylla Pers.
Observaciones: Nom. inval. according to ICN Art. 36.1 (not accepted by the author) [De acuerdo con Tropicos.org].
Nombres vulgares. “Apio cimarrón”, “apio silvestre”.
Se aplican a esta variedad los nombres Ciclospermum ammi Lag., Amen. Nat. Españ. 1(2): 101. 1821, Apium ammi Urb. in Martius, Fl. Bras. 11 (1): 342. 1879, Apium ammi Urb. var. genuinum H. Wolff in Engler, Pflantzenr. 4 (228) Heft. 90: 54.1927, todos basados en la designación ‘Sison ammi’ sensu Jacq. (Hort. Bot. Vindob. 2: 95. 1773, tab 200), una incorrecta aplicación de Sison ammi L. (= Trachispermum ammi).
Este taxón tiene una extensa sinonimia y, como el género mismo, una compleja historia nomenclatural; estos temas se encuentran tratados en Burtt, 1989 (en la propuesta de conservación del nombre genérico) y en Constance (1990).