Descripcion
Subarbusto hasta de 80 cm de altura, raíces muy profundas, leñosas y resistentes. Debajo de las estípulas a veces hay dos pequeños tubérculos garfiosos. Estípulas aleznadas, filiformes, 5-8 mm de largo. Pecíolos de 3-6 mm de largo. Lámina oval-romboidea, rómbica o rombo-lanceolada, con la base cuneada, 2-7 × 0,3-2 cm, discolor o no, margen dentado en la mitad o 2/3 superiores. Flores solitarias, axilares, con pedúnculos de igual largo o mayor que las hojas correspondientes. Pedúnculos articulados hacia el ápice. Las flores pueden estar acompañadas de ramitas muy cortas, floríferas. Cáliz piramidal-campanulado, de 7-8 mm de largo. Corola amarilla, sin mancha basal oscura. Pétalos 10-12 × 10 mm. Fruto 10-14-carpelar. Mericarpos 3-gonos-aplanados, reticulados en la mitad basal, 3 × 2,8 mm, a veces indehiscentes, con dos aristas rudimentarias unidas, o bien dehiscentes en el ápice y con dos aristas hasta de 2 mm de largo. Cromosomas: 2n = 14. [Hierba anual o perenne. Tallos de 40-90 cm de alto, erectos o arqueado-ascendentes, con pelos estrellados. Hojas cortamente pecioladas; lámina de 3-6 cm, rómbico-lanceoladas, ápice agudo, base cuneada a redondeada, margen aserrado en la parte superior; estípulas de 5 mm, lineares. Flores solitarias, axilares, pedúnculos de 10-32 mm. Cáliz de 6-8 mm, sépalos romboidales, apiculados. Pétalos de 10-12 mm, obovado-elípticos, amarillos. Fruto formado por 8-14 mericarpos, con aristas rudimentarias con pelos estrellados, caras laterales reticuladas.]
Distribucion y Habitat
Maleza cosmopolita tropical y subtropical, invasora y polimorfa. Norte y centro de la Argentina hasta Buenos Aires, La Pampa y Mendoza.
Sinónimos
Sida rhombifolia L.
-
Sida rhombifolia L. var. canariensis (Willd.) Griseb. var. canariensis (Willd.) Griseb. Fl. Brit. W.I. : 74. 1864[1859]
Sida rhomboidea Roxb. Asiat. Res. 11: 178. 1810
Sida rhombifolia L. var. rhomboidea (Roxb.) Mast. var. rhomboidea (Roxb.) Mast. Fl. Brit. India 1(2): 324. 1874
Sida subrhombiformis Larrañaga Escr. Larrañaga 2: 218. 1928
Bibliografía
Ejemplares de referencia
| Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
|---|---|---|---|---|---|
|
|
1836 | Mercedes | Corrientes | ||
|
|
1836 | Mercedes | Corrientes | ||
|
|
1836 | Mercedes | Corrientes | ||
|
|
1836 | Mercedes | Corrientes | ||
|
|
1836 | Mercedes | Corrientes | ||
|
|
28 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
101 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
406 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
449 | Berón de Astrada | Corrientes |
|
|
|
|
638 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
762 | Itatí | Corrientes |
|
|
|
|
764 | Itatí | Corrientes |
|
|
|
|
1017 | Berón de Astrada | Corrientes |
|
|
|
|
1047 | Curuzú Cuatiá | Corrientes |
|
|
|
|
1567 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
1585 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
1643 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
1884 | San Miguel | Corrientes |
|
|
|
|
1960 | General Paz | Corrientes |
|
|
|
|
2175 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
2222 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
2828 | Monte Caseros | Corrientes |
|
|
|
|
2829 | Monte Caseros | Corrientes |
|
|
|
|
2974 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
3175 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
3234 | Paso de los Libres | Corrientes |
|
|
|
|
8996 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
11 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
17 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
1090 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
1189 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
1307 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
1458 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
5850 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
7922 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
9135 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
3589 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
-1 | CORD103306 | Colón | Córdoba |
|
|
|
2 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
20 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
20 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
1281 | Ledesma | Jujuy |
|
|
|
|
-1 | 28 | Elqui | Coquimbo |
|
|
|
612 | San Pedro | Misiones | ||
|
|
612 | San Pedro | Misiones | ||
|
|
-1 | 8 | San Isidro | Buenos Aires |
|
|
|
1628 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
1647 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
3418 | Río Cuarto | Córdoba |
|
|
|
|
3488 | Río Cuarto | Córdoba |
|
|
|
|
3654 | Juárez Celman | Córdoba |
|
|
|
|
230 | Libertador General San Martín | Misiones |
|
|
|
|
558 | Cainguás | Misiones |
|
|
|
|
866 | Cainguás | Misiones |
|
|
|
|
7666 | Islas del Ibicuy | Entre Ríos |
|
|
|
|
8831 | Victoria | Entre Ríos |
|
|
|
|
619 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
621 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
1360 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
4899 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
6342 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
10436 | Goya | Corrientes |
|
|
|
|
489 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
2039 | Paso de los Libres | Corrientes |
|
|
|
|
211 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
1405 | Goya | Corrientes |
|
|
|
|
2983 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
3035 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
6077 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
362 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
1828 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
1944 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
1968 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
1969 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
1212 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
3166 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
454 | Carrasco | Cochabamba |
|
|
|
|
333 | Montecarlo | Misiones |
|
|
|
|
442 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
12 | San Ignacio | Misiones |
|
|
|
|
51 | Cainguás | Misiones |
|
|
|
|
59 | Apóstoles | Misiones |
|
|
|
|
43 | Balcarce | Buenos Aires |
|
|
|
|
220 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
292 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
3992 | Caballero | Santa Cruz |
|
|
|
|
4328 | Colón | Entre Ríos |
|
|
|
|
31 | Cordillera |
|
||
|
|
60 | Concepción |
|
||
|
|
97 | Ñeembucú |
|
||
|
|
30 | Río Segundo | Córdoba |
|
|
|
|
3589 | - |
|
||
|
|
225 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
1204 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
128 | San Jerónimo | Santa Fe |
|
|
|
|
85 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
-1 | CORD 78376 | Colón | Córdoba |
|
|
|
-1 | CORD 78378 | Colón | Córdoba |
|
|
|
18 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
19 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
29 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
296 | Rosario | Santa Fe |
|
|
|
|
51 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
890 | Apóstoles | Misiones |
|
|
|
|
10724 | d | Arroio dos Ratos | Rio Grande do Sul |
|
|
|
85 | Cordillera |
|
||
|
|
1607 | Cordillera |
|
||
|
|
16 | CORD 78379 | Colón | Córdoba |
|
|
|
1850 | Orán | Salta |
|
|
|
|
516 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
690 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
12209 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
12228 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
12402 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
12506 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
13387 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
|
13803 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
14529 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
16173 | General San Martín | Córdoba |
|
|
|
|
16840 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
|
17101 | Ancasti | Catamarca |
|
|
|
|
17236 | El Alto | Catamarca |
|
|
|
|
18452 | Poman | Catamarca |
|
|
|
|
18802 | Paclin | Catamarca |
|
|
|
|
19405 | El Alto | Catamarca |
|
|
|
|
21052 | Paclin | Catamarca |
|
|
|
|
21161 | Paclin | Catamarca |
|
|
|
|
25052 | Sobremonte | Córdoba |
|
|
|
|
326 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
384 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
854 | General Manuel Belgrano | Misiones |
|
|
|
|
3347 | Guaraní | Misiones |
|
|
|
|
6191 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
10729 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
4634 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
7900 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
7905 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
11841 | General Paz | Corrientes |
|
|
|
|
17020 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
17837 | Goya | Corrientes |
|
|
|
|
20833 | Itatí | Corrientes |
|
|
|
|
21127 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
21715 | Paso de los Libres | Corrientes |
|
|
|
|
22202 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
23982 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
24350 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
26755 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
26756 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
27402 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
27843 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
29954 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
41041 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
42051 | Lages | Santa Catarina |
|
|
|
|
43499 | Rio Grande do Sul |
|
||
|
|
43567 | Santa Catarina |
|
||
|
|
43788 | La Plata | Buenos Aires |
|
|
|
|
43931 | Ichilo | Santa Cruz |
|
|
|
|
44411 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
46565 | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
|
46577 | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
|
46670 | Tafí | Tucumán |
|
|
|
|
20 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
4691 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
12794 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
13089 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
16248 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
8 | Saladas | Corrientes |
|
|
|
|
3152 | Montevideo |
|
||
|
|
286 | CORD 78377 | Colón | Córdoba |
|
|
|
-1 | CORD103309 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
1920 | Vera | Santa Fe |
|
|
|
|
10095 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
53 | General Güemes | Chaco |
|
|
|
|
988 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
58 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
5708 | Boquerón |
|
||
|
|
9945 | Mcal. José Félix Estigarribia | Boquerón |
|
|
|
|
460 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
792 | San Pedro | Misiones |
|
|
|
|
31 | San Miguel | Corrientes |
|
|
|
|
47 | Bella Vista | Corrientes |
|
|
|
|
422 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
10991 | Capital | Salta |
|
|
|
|
827 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
868 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
877 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
949 | Escobar | Buenos Aires |
|
|
|
|
5404 | Salto |
|
||
|
|
1 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
13519 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
113 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
268 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
407 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
458 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
468 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
469 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
711 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
769 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
1921 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
2008 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
2229 | San Justo | Santa Fe |
|
|
|
|
2239 | b | San Justo | Santa Fe |
|
|
|
2706 | 9 de Julio | Santa Fe |
|
|
|
|
3024 | 9 de Julio | Santa Fe |
|
|
|
|
3132 | General Obligado | Santa Fe |
|
|
|
|
3168 | General Obligado | Santa Fe |
|
|
|
|
5564 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
5663 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
5978 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
6219 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
6338 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
6398 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
6483 | La Capital | Santa Fe |
|
|
|
|
36 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
104 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
1645 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
1645 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
143 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
572 | San Cristóbal | Santa Fe |
|
|
|
|
1280 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
2296 | San Martín | Santa Fe |
|
|
|
|
5420 | San Javier | Santa Fe |
|
|
|
|
6624 | Paulo Frontim | Paraná |
|
|
|
|
2001 | Ensenada | Buenos Aires |
|
|
|
|
104 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
16 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
11803 | Luis Calvo | Chuquisaca |
|
|
|
|
92 | El Carmen | Jujuy |
|
|
|
|
116 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
6858 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
10785 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
11846 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
12154 | Capital | Corrientes |
|
|
|
|
12705 | Goya | Corrientes |
|
|
|
|
13790 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
15627 | San Miguel | Corrientes |
|
|
|
|
19273 | Lavalle | Corrientes |
|
|
|
|
30275 | Pilcomayo | Formosa |
|
|
|
|
30470 | Pilcomayo | Formosa |
|
|
|
|
31323 | Pilcomayo | Formosa |
|
|
|
|
35700 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
170 | Mburucuyá | Corrientes |
|
|
|
|
9293 | Saladas | Corrientes |
|
|
|
|
2482 | Rivera |
|
||
|
|
3372 | Gran Chaco | Tarija |
|
|
|
|
3481 | Cercado | Beni |
|
|
|
|
30 | CORD 77241 | Río Segundo | Córdoba |
|
|
|
658 | General José de San Martín | Salta |
|
|
|
|
2699 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
3494 | Islas del Ibicuy | Entre Ríos |
|
|
|
|
815 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
1431 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
1551 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
2229 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
2939 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
2943 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
4500 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
7104 | San Justo | Córdoba |
|
|
|
|
8340 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
8587 | Río Cuarto | Córdoba |
|
|
|
|
8691 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
9813 | CORD 77233 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
9886 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
10103 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
10451 | San Alberto | Córdoba |
|
|
|
|
11544 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
12637 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
12907 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
16910 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
17244 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
20168 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
20181 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
21523 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
21784 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
23464 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
23563 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
24014 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
24073 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
474 | Rivadavia | Salta |
|
|
|
|
359 | San Javier | Santa Fe |
|
|
|
|
403 | 1 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
408 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
435 | Castellanos | Santa Fe |
|
|
|
|
454 | Las Colonias | Santa Fe |
|
|
|
|
2142 | General José de San Martín | Salta |
|
|
|
|
267 | San Cosme | Corrientes |
|
|
|
|
956 | Concepción | Corrientes |
|
|
|
|
1750 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
1752 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
2084 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
2273 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
3721 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
3723 | San Martín | Corrientes |
|
|
|
|
5238 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
2197 | Boquerón |
|
||
|
|
3566 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
3589 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
3602 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
3782 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
100 | Concepción |
|
||
|
|
130 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
1991 | Oberá | Misiones |
|
|
|
|
14445 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
|
14445 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
|
14445 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
|
14445 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
|
14445 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
|
14445 | Valle Grande | Jujuy |
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo: "Habitat in India utraque." [lectotipo, LINN-HL866-3, designado por A. P. Rodrigo, Revista Mus. La Plata, Secc. Bot., n.s., 6(24): pl. 28. 1944].
Observaciones: Nombres vulgares: "Afata”, “escoba dura", “falso malvisco”, “malvisco falso”, “mata alfalfa”,