Descripcion
Arbustos andromonoicos, hasta de 2 m de alto, con raíces gemíferas; tallos erectos, cubiertos de tricomas simples eglandulares, abundantes tricomas glandulares y acúleos aciculares y subaciculares densos. Hojas con pecíolos aculeados, acúleos subaciculares; laminas ovadas a elípticas, base cordada, con 3-5 lóbulos agudos a cada lado, éstos a su vez lobulados; epifilo con tricomas eglandulares, 1-3-celulares (raramente algún tricoma multiangulado), tricomas glandulares y acúleos aciculares; hipofilo con tricomas multiangulados densos de 4-9 rayos, (a veces un rayo central algo mayor), y con tricomas glandulares y eglandulares. Inflorescencia pedunculada, no ramificada, con (3-)5(-6) flores perfectas y (0-)2(-5) flores estaminadas. Cáliz generalmente inerme, lóbulos deltoides u ovados, mucronados, tubo muy corto; corola estrellada, ca. 3 cm de diámetro, violácea; anteras de 3 mm, amarillas. Baya 1(-2) por inflorescencia, globosa, hasta de 3 cm de diámetro, amarilla a la madurez, pericarpo esponjoso; semillas ± 250 por fruto, lenticulares, de 3,5-5 mm, castañas, lisas.
Distribucion y Habitat
Nativa de Brasil, Paraguay y Bolivia y ampliamente distribuida en la Argentina, en donde crece como maleza y en terrenos modificados. Florece entre octubre y abril.
Sinónimos
Solanum palinacanthum Dunal
-
Solanum claviceps Griseb. Abh. Königl. Ges. Wiss. Göttingen 19: 221. 1874
Solanum palinacanthum Dunal var. acutilobum Dunal var. acutilobum Dunal Prodr. 13(1): 246. 1852
Solanum vexans S. Moore Trans. Linn. Soc. Ser. 2 4(3): 405. 1895
Solanum palinacanthum Dunal f. velutinum Chodat f. velutinum Dunal Bull. Soc. Bot. Genève, ser. 2 8: 157. 1916
Bibliografía
-
Smith, L. B. & Downs, R. J. Año: 1966
Pensiero, J. F., Gutiérrez, H. F., Luchetti, A. M., Exner, E., Kern, V., Brnich, E., Oakley, L. J., Prado, D. E. & Lewis, J. P. Año: 2005
Nee, M. Año: 1999
Morton, C. V. Año: 1976
Mentz, L. A. & Oliveira, P. L. Año: 2004
Matesevach, M. Año: 2002
Cabrera, A. L. Año: 1983
Ejemplares de referencia
| Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
|---|---|---|---|---|---|
|
|
8921 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
6335 | Santo Tomé | Corrientes |
|
|
|
|
2371 | Matacos | Formosa |
|
|
|
|
1632 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
2936 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
3445 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
3446 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
301 | Tarija |
|
||
|
|
303 | Tarija |
|
||
|
|
495 | Caaguazú |
|
||
|
|
2190 | La Viña | Salta |
|
|
|
|
19714 | Salta |
|
||
|
|
742 | José María Aviléz | Tarija |
|
|
|
|
2024 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
6364 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
|
|
|
|
12975 | Jujuy |
|
||
|
|
13223 | Salta |
|
||
|
|
18848 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
|
|
|
|
5832 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
5976 | Santa María | Córdoba |
|
|
|
|
5996 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
1504 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
-1 | (SI 162270) | - |
|
|
|
|
2009 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
39 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
465 | Capital | Córdoba |
|
|
|
|
833 | Goya | Corrientes |
|
|
|
|
80 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
84 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
987 | Monteros | Tucumán |
|
|
|
|
-1 | CORD 24666 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
115 | La Caldera | Salta |
|
|
|
|
72628 | Cordillera |
|
||
|
|
152 | Santa Catarina |
|
||
|
|
176 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
187 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
216 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
-1 | CORD 848 | Capital | Salta |
|
|
|
299 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
2958 | Ledesma | Jujuy |
|
|
|
|
3532 | José Miguel de Velasco | Santa Cruz |
|
|
|
|
-1 | CORD 82233 | Colón | Córdoba |
|
|
|
1077 | Tumbaya | Jujuy |
|
|
|
|
1082 | a | El Carmen | Jujuy |
|
|
|
220 | Ambato | Catamarca | ||
|
|
220 | Ambato | Catamarca | ||
|
|
162 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
164 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
165 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
176 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
177 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
216 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
8036 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
|
|
|
|
30751 | São Paulo |
|
||
|
|
127 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
6842 | Patiño | Formosa |
|
|
|
|
246 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
14 | Capital | Salta |
|
|
|
|
43 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
55 | Metán | Salta |
|
|
|
|
13247 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
16315 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
19662 | Ambato | Catamarca |
|
|
|
|
21183 | Fray Mamerto Esquiú | Catamarca |
|
|
|
|
21216 | Ambato | Catamarca |
|
|
|
|
21717 | Ambato | Catamarca |
|
|
|
|
21909 | Ambato | Catamarca |
|
|
|
|
21916 | Ambato | Catamarca |
|
|
|
|
23081 | Famaillá | Tucumán |
|
|
|
|
24713 | Paclin | Catamarca |
|
|
|
|
24823 | Paclin | Catamarca |
|
|
|
|
24835 | Candelaria | Salta |
|
|
|
|
24838 | Candelaria | Salta |
|
|
|
|
24841 | Trancas | Tucumán |
|
|
|
|
2823 | Chaco |
|
||
|
|
415 | San Ignacio | Misiones |
|
|
|
|
690 | Santa Victoria | Salta |
|
|
|
|
5539 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
46850 | General Güemes | Chaco |
|
|
|
|
4048 | Tafí | Tucumán |
|
|
|
|
4094 | a | Rosario de la Frontera | Salta |
|
|
|
4920 | Capital | Tucumán |
|
|
|
|
11831 | Jujuy |
|
||
|
|
284 | Capital | Salta |
|
|
|
|
-1 | CORD 27554 | Tucumán |
|
|
|
|
291 | (si 65949) | Tucumán | ||
|
|
291 | (si 65949) | Tucumán | ||
|
|
1053 | CORD 19870 | Tucumán |
|
|
|
|
1029 | Rio Grande do Sul |
|
||
|
|
505 | General Güemes | Chaco |
|
|
|
|
569 | General Güemes | Chaco |
|
|
|
|
7437 | Repatración | Caaguazú |
|
|
|
|
-1 | (SI 24861) | Salta |
|
|
|
|
2 | (SI 162275) | Salta |
|
|
|
|
4077 | General José de San Martín | Salta |
|
|
|
|
31856 | Vaca Diez | Beni |
|
|
|
|
272 | La Caldera | Salta |
|
|
|
|
537 | Capital | Salta |
|
|
|
|
538 | Capital | Salta |
|
|
|
|
3421 | Capital | Salta |
|
|
|
|
4039 | La Viña | Salta |
|
|
|
|
-1 | (SI 24837) | Tucumán |
|
|
|
|
-1 | CORD105408 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
7809 | La Viña | Salta |
|
|
|
|
7847 | La Viña | Salta |
|
|
|
|
7878 | La Viña | Salta |
|
|
|
|
10071 | Empedrado | Corrientes |
|
|
|
|
3368 | 9 de Julio | Santa Fe |
|
|
|
|
6449 | Vera | Santa Fe |
|
|
|
|
7531 | Paclin | Catamarca |
|
|
|
|
980 | Minas Gerais |
|
||
|
|
16506 | Abelardo Luz | Santa Catarina |
|
|
|
|
-1 | (SI 162271) | Orán | Salta |
|
|
|
41 | Orán | Salta |
|
|
|
|
797 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
1124 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
219 | Andalgalá | Catamarca |
|
|
|
|
3362 | Gran Chaco | Tarija |
|
|
|
|
-1 | (SI 162266) | Santiago del Estero |
|
|
|
|
1731 | Santa Cruz |
|
||
|
|
2918 | General Güemes | Chaco |
|
|
|
|
3442 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
-1 | (SI 166283) | Catamarca |
|
|
|
|
28256 | Catamarca |
|
||
|
|
7927 | CORD 24700 | Tucumán |
|
|
|
|
8145 | Tucumán |
|
||
|
|
8156 | Tucumán |
|
||
|
|
8669 | CORD 24693 | Tucumán |
|
|
|
|
8859 | Tucumán |
|
||
|
|
9008 | Burruyacú | Tucumán |
|
|
|
|
9113 | Tucumán |
|
||
|
|
9226 | Tucumán |
|
||
|
|
9356 | Burruyacú | Tucumán |
|
|
|
|
13088 | Burruyacú | Tucumán |
|
|
|
|
21339 | Jujuy |
|
||
|
|
391 | Rivadavia | Salta |
|
|
|
|
3567 | Guachipas | Salta |
|
|
|
|
4457 | El Alto | Catamarca |
|
|
|
|
1059 | E | Maranhão |
|
|
|
|
438 | Ituzaingó | Corrientes |
|
|
|
|
6918 | Patiño | Formosa |
|
|
|
|
3799 | Iguazú | Misiones |
|
|
|
|
617 | Leales | Tucumán |
|
|
|
|
2726 | Burruyacú | Tucumán |
|
|
|
|
7727 | Burruyacú | Tucumán |
|
|
|
|
351 | San Pedro |
|
||
|
|
164 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
|
|
|
|
1556 | Santa Cruz |
|
||
|
|
7561 | Santa Bárbara | Jujuy |
|
|
|
|
11536 | Santa Bárbara | Jujuy | ||
|
|
20 | Capital | Córdoba |
|
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo: Brasil. Piauí. Sin localidad, G. Gardner 1985 (holotipo, G;
isotipos, BM!, E!, K!, MPU!, P!, US!).
Observaciones: Nombres vulgares. «Manzanita del monte», «pocote»,
«pocote amarillo», «pocoto».
No se pudo corrobar la presencia de esta especie
en Santa Fe (Barboza et al., 2008).
Tipo de Solanum claviceps Griseb.