Descripcion
Plantas decumbentes, a veces con ápices volubles; raíz vertical, gruesa; tallos estriados o angulosos, glabros, pubescentes, con pelos simples hirsutos o densamente tomentosos. Hojas pecioladas de contorno ovado, elíptico o suborbicular, de 1-3(-5) × 1-3(-5) cm, irregularmente laciniadas, bipinnatífidas a palmati- o bipinnatisectas, las inferiores a veces sólo crenadas, ambas caras glabras hasta densamente tomentosas, base cordada. Flores solitarias o en cimas 2-floras, pedúnculos de 1-4,5 cm de largo, glabros o hirsuto-pubescentes; brácteas florales ovadas o lanceoladas, hasta de 6 mm de largo; pedicelos generalmente engrosados, glabros o pubescentes; sépalos exteriores elípticos a sub-espatulados, de 6,5-10 × 3,5-6 mm, obtusos a subagudos, mucronados, dorso glabro a pubescente, los interiores anchamente elípticos a ovados, de 6-9 × 5-6 mm, obtusos a agudos, bordes hialinos, glabros o pilosos en la línea media; corola de 1-2 cm de largo, blanca o rosada, con el tubo más oscuro, pubescente en las áreas mesopétalas; estambres ca. 10 mm de largo; gineceo con ovario glabro y estilo de 6-10 mm de largo. Cápsulas ca. 8 mm de diámetro, apiculadas, glabras. Semillas de 4-5,5 mm de largo, negras, lisas.
Distribucion y Habitat
Crece en Bolivia, Chile, sur de Brasil, Uruguay y Argentina. Prefiere lugares secos y altos.
Sinónimos
Convolvulus laciniatus Desr.
-
Convolvulus geranioides Phil. Anales Univ. Chile 90: 222. 1895
Convolvulus laciniatus Desr. var. hirsutus Desr. var. hirsutus Desr. Encycl. 3(2): 546. 1792
Convolvulus laciniatus Desr. f. pinnatisecta Arechav. f. pinnatisecta Desr. Anales Mus. Nac. Montevideo 7: 213-214. 1910 Protólogo alternativo: Fl. Uruguaya 4(3): 213-214. 1911.
Convolvulus lasianthus Cav. Icon. 5: 53, tab. 479, fig. 1. 1799
Ipomoea polymorpha Riedel ex Meisn., nom. illeg. var. glabra Griseb. var. glabra Griseb. Abh. Königl. Ges. Wiss. Göttingen 24: 264. 1879
Convolvulus laciniatus Desr. var. peduncularis Meisn. var. peduncularis Meisn. Fl. bras. 7: 314. 1869
Convolvulus laciniatus Desr. f. subglabra Arechav. f. subglabra Desr. : .
Bibliografía
Ejemplares de referencia
| Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
|---|---|---|---|---|---|
|
|
1295 | Sauce | Corrientes |
|
|
|
|
8174 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
-1 | (SI 202352) | Uruguay | Entre Ríos |
|
|
|
-1 | (SI 15772) | Montevideo |
|
|
|
|
-1 | (SI 15774) | Montevideo |
|
|
|
|
52 | Necochea | Buenos Aires |
|
|
|
|
316 | Candelaria | Salta |
|
|
|
|
328 | Chicoana | Salta |
|
|
|
|
2162 | Tafí del Valle | Tucumán |
|
|
|
|
110 | Eustaquio Méndez | Tarija |
|
|
|
|
7978 | Murillo | La Paz |
|
|
|
|
11160 | Murillo | La Paz |
|
|
|
|
-1 | 5106 | San Lorenzo | Santa Fe |
|
|
|
3289 | Calamuchita | Córdoba |
|
|
|
|
1611 | Bella Vista | Corrientes |
|
|
|
|
-1 | (SI 15770) | Murillo | La Paz |
|
|
|
-1 | (SI 15773) | Murillo | La Paz |
|
|
|
-1 | (si 11968) | Humahuaca | Jujuy |
|
|
|
-1 | (SI 20559) | Lihuel Calel | La Pampa |
|
|
|
12045 | (SI 220627) | San Luis |
|
|
|
|
18004 | Uruguay | Entre Ríos | ||
|
|
21343 | La Paz | Entre Ríos |
|
|
|
|
22272 | Diamante | Entre Ríos |
|
|
|
|
22689 | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
|
24897 | Colón | Entre Ríos |
|
|
|
|
25774 | Gualeguaychú | Entre Ríos |
|
|
|
|
25775 | Gualeguaychú | Entre Ríos |
|
|
|
|
25777 | Gualeguaychú | Entre Ríos |
|
|
|
|
26335 | Villaguay | Entre Ríos |
|
|
|
|
26736 | Uruguay | Entre Ríos |
|
|
|
|
27743 | Gualeguaychú | Entre Ríos |
|
|
|
|
28784 | Federal | Entre Ríos |
|
|
|
|
29001 | Villaguay | Entre Ríos |
|
|
|
|
30054 | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
|
30056 | Federación | Entre Ríos |
|
|
|
|
5504 | Saavedra | Buenos Aires |
|
|
|
|
28377 | Feliciano | Entre Ríos |
|
|
|
|
1234 | Coronel Pringles | San Luis |
|
|
|
|
1354 | Coronel Pringles | San Luis |
|
|
|
|
1358 | Coronel Pringles | San Luis |
|
|
|
|
5132 | La Paz | Entre Ríos |
|
|
|
|
7165 | San Antonio | Río Negro |
|
|
|
|
18097 | Paraná | Entre Ríos |
|
|
|
|
19002 | Paraná | Entre Ríos |
|
|
|
|
-1 | (BAB 91258) | Lihuel Calel | La Pampa |
|
|
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
|
2984 | Tumbaya | Jujuy |
|
|
|
|
2700 | - |
|
||
|
|
2768 | - |
|
||
|
|
2816 | - |
|
||
|
|
2821 | - |
|
||
|
|
2824 | - |
|
||
|
|
3388 | Montevideo |
|
||
|
|
659 | Colón | Córdoba |
|
|
|
|
-1 | (SI 12277) | Tornquist | Buenos Aires |
|
|
|
742 | Montevideo |
|
||
|
|
-1 | (SI 12276) | Saavedra | Buenos Aires |
|
|
|
-1 | (SI 15795) | Paso de los Libres | Corrientes |
|
|
|
-1 | (SI 15797) | General Pueyrredón | Buenos Aires |
|
|
|
-1 | (SI 15798) | General Pueyrredón | Buenos Aires |
|
|
|
944 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
1369 | Humahuaca | Jujuy |
|
|
|
|
4484 | Balcarce | Buenos Aires |
|
|
|
|
12590 | General Pedernera | San Luis |
|
|
|
|
21718 | Ambato | Catamarca |
|
|
|
|
5040 | Limarí | Coquimbo |
|
|
|
|
1583 | (SI 211658) | Andalgalá | Catamarca |
|
|
|
-1 | (SI 202121) | Gualeguaychú | Entre Ríos |
|
|
|
27422 | Esquina | Corrientes |
|
|
|
|
-1 | (SI 15799) | Maldonado |
|
|
|
|
4338 | Tafí | Tucumán |
|
|
|
|
41 | San Lorenzo | Santa Fe |
|
|
|
|
182 | CORD 115383 | Tornquist | Buenos Aires |
|
|
|
1679 | Uruguay | Entre Ríos |
|
|
|
|
177 | Yavi | Jujuy |
|
|
|
|
33642 | Yavi | Jujuy |
|
|
|
|
185 | Tornquist | Buenos Aires |
|
|
|
|
7649 | Huasco | Atacama |
|
|
|
|
6248 | Tandil | Buenos Aires |
|
|
|
|
4603 | b | Federación | Entre Ríos |
|
|
|
461 | Aniceto Arce | Tarija |
|
|
|
|
1559 | Punilla | Córdoba |
|
|
|
|
1879 | Alegrete | Rio Grande do Sul |
|
|
|
|
-1 | (SI 1262) | Tandil | Buenos Aires |
|
|
|
-1 | (SI 1264) | Tandil | Buenos Aires |
|
|
|
16232 | San José |
|
||
|
|
33 | (SI 220630) | General Pueyrredón | Buenos Aires |
|
|
|
623 | Flores |
|
||
|
|
894 | -B | Paysandú |
|
|
|
|
1079 | Salto |
|
||
|
|
1878 | Curicó | Maule |
|
|
|
|
18210 | Monte Caseros | Corrientes |
|
|
|
|
5881 | Realicó | La Pampa |
|
|
|
|
18520 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
2381 | Salto |
|
||
|
|
2602 | Florida |
|
||
|
|
2674 | Tacuarembó |
|
||
|
|
-1 | (SI 201679) | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
-1 | (SI 202350) | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
-1 | (SI 202353) | Concordia | Entre Ríos |
|
|
|
874 | -a | La Plata | Buenos Aires |
|
|
|
-1 | (SI 202349) | Uruguay | Entre Ríos |
|
|
|
9907 | bis | San Justo | Córdoba |
|
|
|
14759 | Marcos Juárez | Córdoba |
|
|
|
|
17873 | Tafí del Valle | Tucumán |
|
|
|
|
839 | Río Primero | Córdoba |
|
|
|
|
2282 | Mercedes | Corrientes |
|
|
|
|
8302 | Humahuaca | Jujuy |
|
|
|
|
8624 | Humahuaca | Jujuy |
|
|
|
|
-1 | (SI 211675) | San Luis |
|
|
|
|
3703 | Tandil | Buenos Aires |
|
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo: Uruguay. Montevideo ["Cette plante croît naturellement à Monte-video, & se trouve dans l'Herbier de Commerson. (v. s. In Herb. D. Juss.)."], Nov 1767, P. Commerson s.n. [Herb. A. L. de Jussieu N° 6847+A] (MPU 012306 p.p., P 00666139, P 00666140, P 00666141, P 03560956 p.p.; probable ejemplar tipo, P 03560954 p.p.).
Observaciones: La forma de las hojas y la pubescencia son sumamente variables. Algunos autores consideraron válida la var. hirsutus, la cual se diferenciaría por el tomento denso y amarillento que cubre todos sus órganos vegetativos, mientras que Wood et al. (2015) no distinguen taxones infraespecíficos.
A. Hábito. B. Rama florífera. C. Flor. D. Sector de la corola con un estambre. E. Gineceo. F. Corte transversal por ovario. G. Fruto. H. Semilla, vista hilar. I. Embrión.
(de Subils 839, CORD). ver variedad CORD