Descripcion
Planta de 8-36 cm de altura. Rizoma breve vertical u oblicuo, de 3,5 mm de grosor, con raíces fasciculadas, ± fibroso-carnosas. Hojas basales varias de 6,5-22 cm x 1,3 mm, ensiformes. Tallos florales ramosos o a veces simples, con frecuencia con 1-2 hojas ± reducidas. Espata 1 a varias, bivalvas, multifloras, de 10-13 mm; valvas casi iguales, de bordes algo escariosos. Flores de 8-12 mm de diámetro ± infundibuliformes de color azul-violáceo, o azul-liláceo, hacia el centro amarillas o amarillentas. Tépalos oblanceolado-espatulados, apiculados, casi iguales en longitud, los exteriores de 0,8-12 x 2-3 mm, los interiores algo más angostos. Columna estaminal alargada de 2-2,5 mm, glandulosa hacia la base; anteras erguidas, de 0,6-0,65 mm. Ovario 1,2-2 mm de largo x 0,7-1 mm de espesor, obovado, claviforme; ramas del estilo pequeñísimas, casi totalmente ocultas por las anteras. Cápsulas de 5-7 x 4-5 mm obovadas u obpiriformes; semillas muy pequeñas, negras y angulosas (0,8 mm).
Distribucion y Habitat
Esta especie se encuentra muy difundida en regiones situadas por encima del paralelo 45. Es bastante afín a Sisyrinchium patagonicum.
Sinónimos
Sisyrinchium chilense Hook.
-
Sisyrinchium iridifolium auct. non Kunth : .
Sisyrinchium iridifolium Kunth subsp. valdivianum (Phil.) Ravenna(Phil.) Ravenna : .
Sisyrinchium scabrum Cham. & Schltdl. var. exaltatum Klatt var. exaltatum Klatt : .
Sisyrinchium uniflorum Gay ex Phil. : .
Sisyrinchium valdivianum Phil. Anales Univ. Chile 91: 619. 1895
Sisyrinchium vulgare Herter : .
Sisyrinchium ramosum Herb. var. chilense (Hook.) Herb. var. chilense (Hook.) Herb. : .
Sisyrinchium graminifolium auct. non Lindl. : .
Sisyrinchium metae Herter Revista Sudamer. Bot. 5: 28. 1937
Sisyrinchium arrayanicum Ravenna Onira 6(7): 48. 2002
Sisyrinchium micranthum Cav. subsp. valdivianum (Phil.) Ravenna(Phil.) Ravenna Onira 2(1): 9. 2001
Sisyrinchium graminifolium Bertero ex Steud. Nomencl. Bot. [Steudel], ed. 2 2(12-13): 596. 1841
Bibliografía
-
Sancho, M. L. Año: 1982
Roitman, G. Año: 2009
Rodríguez Ríos, R. & Marticorena, C. Año: 2001[2000]
Rodríguez Ríos, R. Año: 1984
Rodríguez Ríos, R. Año: 1986
Ravenna, P. F. Año: 1968
Ravenna, P. F. Año: 1969
Ravenna, P. F. Año: 2002
Ravenna, P. F. Año: 2001
Broughton, D. A., Adam, J. H. M. & Brännström, R. Año: 2000
Baeza, C. M., Marticorena, C. & Rodríguez Ríos, R. Año: 1999
Ejemplares de referencia
Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
---|---|---|---|---|---|
|
58 | Zapala | Neuquén | ||
|
2245 | Coronel Pringles | San Luis | ||
|
128 | Calingasta | San Juan | ||
|
2592 | Ambato | Catamarca | ||
|
2669 | Ambato | Catamarca | ||
|
116 | Futaleufú | Chubut | ||
|
1211 | Río Cuarto | Córdoba | ||
|
1526 | Río Cuarto | Córdoba | ||
|
2479 | Río Cuarto | Córdoba | ||
|
2685 | Calamuchita | Córdoba | ||
|
4321 | Calamuchita | Córdoba | ||
|
4342 | Río Cuarto | Córdoba | ||
|
-1 | 8 | Metropolitana | ||
|
1368 | Bariloche | Río Negro | ||
|
6028 | Córdoba | |||
|
604 | Córdoba | |||
|
13 | Punilla | Córdoba | ||
|
40 | Punilla | Córdoba | ||
|
41 | Punilla | Córdoba | ||
|
45 | Punilla | Córdoba | ||
|
47 | Punilla | Córdoba | ||
|
61 | Mendoza | |||
|
62 | Mendoza | |||
|
69 | Punilla | Córdoba | ||
|
79 | San Justo | Córdoba | ||
|
172 | Córdoba | |||
|
190 | Punilla | Córdoba | ||
|
550 | Luján de Cuyo | Mendoza | ||
|
633 | Iglesia | San Juan | ||
|
931 | Tandil | Buenos Aires | ||
|
934 | Colonia | |||
|
936 | Colonia | |||
|
1207 | Colón | Córdoba | ||
|
1983 | Famaillá | Tucumán | ||
|
2183 | Luján de Cuyo | Mendoza | ||
|
2235 | Tupungato | Mendoza | ||
|
3375 | Tafí | Tucumán | ||
|
3376 | Tafí | Tucumán | ||
|
4243 | Tafí | Tucumán | ||
|
4356 | Colón | Entre Ríos | ||
|
6663 | Lapa | Paraná | ||
|
5 | Calingasta | San Juan | ||
|
408 | Arauco | Biobío | ||
|
198 | - | |||
|
63 | Colón | Córdoba | ||
|
1025 | Córdoba | |||
|
119 | Belén | Catamarca | ||
|
1536 | Sarmiento | San Juan | ||
|
552 | Lago Argentino | Santa Cruz | ||
|
1139 | Calingasta | San Juan | ||
|
448 | 81394 | Montevideo | ||
|
448 | 81394 | Montevideo | ||
|
512 | Santa María | Córdoba | ||
|
7289 | Calamuchita | Córdoba | ||
|
11258 | Juárez Celman | Córdoba | ||
|
11672 | Punilla | Córdoba | ||
|
12894 | Presidente Roque Saenz Peña | Córdoba | ||
|
16767 | Pocho | Córdoba | ||
|
21478 | Río Seco | Córdoba | ||
|
22126 | San Alberto | Córdoba | ||
|
11386 | San Juan | |||
|
4911 | Campana | Buenos Aires | ||
|
9445 | Ullum | San Juan | ||
|
6491 | Río Segundo | Córdoba | ||
|
613 | - | |||
|
5133 | Santa Fe | |||
|
5203 | San Lorenzo | Santa Fe | ||
|
9406 | Mendoza | |||
|
9489 | a | Sarmiento | San Juan | |
|
11439 | Santa Catalina | Jujuy | ||
|
11653 | Santa Catalina | Jujuy | ||
|
13476 | Famatina | La Rioja | ||
|
13590 | La Rioja | |||
|
13599 | bis | Famatina | La Rioja | |
|
13718 | Famatina | La Rioja | ||
|
13899 | La Rioja | |||
|
13907 | La Rioja | |||
|
14730 | a | Chilecito | La Rioja | |
|
15120 | Famatina | La Rioja | ||
|
15147 | Famatina | La Rioja | ||
|
15173 | La Rioja | |||
|
11131 | Capital | Salta | ||
|
5760 | Las Colonias | Santa Fe | ||
|
6669 | Vera | Santa Fe | ||
|
-1 | (BA 30/47) | Iglesia | San Juan | |
|
-1 | (BA 54959) | Calingasta | San Juan | |
|
-1 | 94 | Iglesia | San Juan | |
|
-1 | (BA 54960) | Iglesia | San Juan | |
|
-1 | (CORD 2277) | - | ||
|
-1 | 20 | - | ||
|
-1 | 202 | Valdivia | Los Lagos | |
|
3618 | San Carlos | Mendoza | ||
|
3252 | - | |||
|
22149 | Iglesia | San Juan | ||
|
249 | Andalgalá | Catamarca | ||
|
249 | Andalgalá | Catamarca | ||
|
11775 | Mercedes | Corrientes | ||
|
11776 | Mercedes | Corrientes | ||
|
11920 | Mercedes | Corrientes | ||
|
5244 | Ñeembucú | |||
|
1098 | (CORD 12669) | Río Segundo | Córdoba | |
|
1395 | Punilla | Córdoba | ||
|
1820 | Tercero Arriba | Córdoba | ||
|
5921 | Guaraní | Misiones | ||
|
768 | Cachi | Salta | ||
|
768 | Cachi | Salta | ||
|
768 | Cachi | Salta | ||
|
768 | Cachi | Salta | ||
|
768 | Cachi | Salta | ||
|
1043 | Apóstoles | Misiones | ||
|
14935 | Guairá | |||
|
103 | Bariloche | Río Negro | ||
|
103 | Bariloche | Río Negro | ||
|
103 | Bariloche | Río Negro | ||
|
9411 | Chicoana | Salta | ||
|
10946 | Tumbaya | Jujuy | ||
|
13415 | Humahuaca | Jujuy | ||
|
13415 | Humahuaca | Jujuy | ||
|
13548 | Humahuaca | Jujuy | ||
|
13607 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
13607 | Valle Grande | Jujuy | ||
|
13689 | Cachi | Salta | ||
|
14634 | Florentino Ameghino | Chubut | ||
|
14634 | Florentino Ameghino | Chubut | ||
|
15002 | Loncopué | Neuquén | ||
|
15532 | Gastre | Chubut | ||
|
15532 | Gastre | Chubut | ||
|
15532 | Gastre | Chubut |
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo:
Observaciones:
Aspecto general